Khát Vọng Hợp Tác Ở Biển Đông
Hội thảo khoa học quốc tế về Biển Đông lần thứ 17 do Học viện Ngoại giao tổ chức vừa diễn ra tại Đà Nẵng. Sự kiện này không chỉ là diễn đàn để tìm kiếm giải pháp cho các bất đồng và tranh chấp, mà còn phản ánh sự rạn nứt của trật tự toàn cầu. Chủ đề “Đoàn kết trong bất định” đã thu hút sự chú ý của đông đảo các nhà ngoại giao, học giả và sinh viên.
Tóm tắt nhanh
- Chủ đề hội thảo: Đoàn kết trong bất định.
- Nơi tổ chức: Đà Nẵng.
- Thời gian: Hai ngày gần đây.
- Sự tham gia: Các nhà ngoại giao, học giả trẻ, nhà khoa học.
Cảm nhận từ hội thảo
Tại hội thảo, không khí tràn đầy khát vọng hợp tác nhưng cũng đè nặng bởi thực tế bi quan. Trong kỷ nguyên bất định hiện nay, các cường quốc thường ưu tiên lợi ích đơn phương hơn an ninh tập thể. Điều này khiến nhiều quốc gia nhỏ và vừa im lặng trước các vi phạm luật pháp quốc tế của những cường quốc lớn.
Các diễn giả đã nhấn mạnh rằng con đường dẫn đến một Biển Đông hòa bình và thịnh vượng cần sự tôn trọng luật pháp quốc tế cùng với tinh thần hợp tác kiên định. Thách thức chính không phải là nhận diện điều cần thiết mà là khả năng đoàn kết để biến những điều đó thành hành động thực chất.
Bối cảnh địa chính trị căng thẳng
Xung đột địa chính trị toàn cầu, đặc biệt là cạnh tranh Mỹ – Trung đang ngày càng trở nên căng thẳng, đã tạo ra áp lực lên các nước nhỏ. Những nước này phải lựa chọn giữa việc liên kết hay hy sinh quyền tự chủ chiến lược để đổi lấy sự bảo đảm an ninh hoặc lợi ích kinh tế. Môi trường cạnh tranh này đã làm suy yếu sự thống nhất nội bộ của ASEAN trong việc quản lý hiệu quả các tranh chấp.
Thách thức lớn nhất tại Biển Đông
Mối bất định lớn nhất mà Biển Đông phải đối mặt không nằm ở tài nguyên dầu mỏ hay phạm vi tuyên bố chủ quyền mà là khả năng dự đoán hành vi của các quốc gia trong khu vực. Liệu họ có tuân thủ luật pháp quốc tế? Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982 được nhấn mạnh như một điểm neo vững chắc cho an ninh hàng hải ở Biển Đông.
Khi một quốc gia coi thường luật pháp mang tính ràng buộc mà lại chỉ phải chịu hậu quả tối thiểu, trật tự quốc tế dựa trên luật lệ trở thành một câu nói vô nghĩa. Nguyên tắc đồng thuận của ASEAN cần được tái đánh giá như tài sản quý giá nhất giúp tổ chức này điều hướng qua thời kỳ khó khăn hiện tại.
Vai trò của ASEAN trong bảo vệ hòa bình
Nếu ASEAN có thể đồng lòng về luật pháp quốc tế thì sẽ rất khó để bất kỳ cường quốc nào bên ngoài phớt lờ nó mà không gặp phải hậu quả ngoại giao nghiêm trọng. Hòa bình và thịnh vượng cho Biển Đông không chỉ là tránh xung đột mà còn bảo đảm thông suốt cho khoảng 3.400 tỷ USD hàng hóa thương mại lưu thông qua vùng biển này mỗi năm.
Các mối đe dọa khác cần chú ý
Cùng với đó, ô nhiễm biển, tình trạng đánh bắt thủy sản quá mức và biến đổi khí hậu cũng đang đặt ra những thử thách to lớn yêu cầu sự hợp tác ngay lập tức giữa các nước ven biển nhằm ứng phó hiệu quả với những vấn đề cấp bách này.
Lời nhắc nhở từ hội thảo
Hội thảo không chỉ đơn thuần là nơi trao đổi học thuật; nó còn nhắc nhở rằng tương lai của vùng biển quan trọng này phụ thuộc vào khả năng hợp tác và đoàn kết giữa các nước ven biển cũng như cộng đồng thế giới trong bối cảnh cạnh tranh cường quốc đang ngày càng gia tăng.

